کمک‌های بلاعوض یکی از موضوعات پرکاربرد در حسابداری است که در شرایط خاص، توسط نهادها یا شرکت‌ها به سایر واحدهای تجاری اعطا می‌شود. نحوه ثبت این کمک‌ها در دفاتر حسابداری به شرایط قرارداد، نوع دارایی و محدودیت‌های همراه آن بستگی دارد. در این مثال، روند ثبت کمک بلاعوض از سوی یک شرکت به شرکت دیگر و نحوه برخورد حسابداری در صورت نقض شرایط بررسی می‌شود.
شرکت "شرق" محصول آلفا را و شرکت "غرب" محصول آلفا و بتا را تولید می کند . در تاریخ 90/1/1 شرکت شرق به شرکت غرب به منظور خرید یک دستگاه ماشین آلات ، کمک بلاعوضی به مبلغ 500.000 ریال میکند و شرکت غرب در همین تاریخ ماشین آلاتی به همین مبلغ را خریداری میکند که عمر مفید آن 10 سال است و برای کمک به تولید محصول بتا وارد چرخه تولید می شود . این کمک بلاعوض به صورت بنیادین و اساسی بر عملیات توسعه اقتصادی شرکت غرب موثر نمی باشد .
🔻شرایط این کمک بلاعوض به شرح زیر است :
1. شرکت غرب در طی 5 سال آینده نباید محصول آلفا را تولید کند .
2. در هر زمان که شرکت غرب شرط شماره 1 را نقض کرد ، کمک بلاعوض به همراه 20.000 ریال جریمه قابل استرداد است .
در 92/12/29 شواهدی مبنی بر تولید محصول آلفا توسط شرکت غرب به دست می آید و شرکت شرق ماشین آلات مربوط به کمک بلاعوض را به همراه 20.000 ریال پس می گیرد .
▪️انجام هرگونه ثبت لازم در دفاتر شرکت غرب تا 92/12/29
✔️پاسخ :
🔹تاریخ 90/1/1 :
وجه نقد (بد) 500.000
تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض (بس) 500.000
ماشین آلات (بد) 500.000
وجه نقد (بس) 500.000
🔹تاریخ 90/12/29 :
تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض (بد) 100.000
درآمد اهدایی (بس) 100.000
500.000 ÷ 5 = 100.000
هزینه استهلاک (بد) 50.000
استهلاک انباشته (بس) 50.000
500.000 ÷ 10 = 50.000
🔹تاریخ 91/12/29 :
تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض (بد) 100.000
درآمد اهدایی (بس) 100.000
هزینه استهلاک (بد) 50.000
استهلاک انباشته (بس) 50.000
🔹تاریخ 92/12/29 :
تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض (بد) 100.000
درآمد اهدایی (بس) 100.000
هزینه استهلاک (بد) 50.000
استهلاک انباشته (بس) 50.000
تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض (بد) 200.000
استهلاک انباشته (بد) 150.000
زیان ناشی از عدم تعهد (بد) 170.000
ماشین آلات (بس) 500.000
وجه نقد (بس) 20.000
نتیجه: همان‌طور که مشاهده شد، ثبت کمک‌های بلاعوض باید با دقت و بر اساس استانداردهای حسابداری انجام شود. در صورت نقض تعهدات، اصلاحات لازم و شناسایی زیان احتمالی نیز در دفاتر ضروری است.
✅ از همراهی شما با سایت آنیس سپاسگزاریم و شما را به مطالعه دیگر مقالات آموزشی در حوزه حسابداری و مالی دعوت می‌کنیم.
