در فرآیندهای مالیاتی، مطالعه دقیق و بررسی کامل پرونده‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. هر دفاعیه‌ای که در پرونده وجود دارد باید با دقت، حوصله و جامعیت کامل مورد ارزیابی قرار گیرد تا بهترین استراتژی دفاعی تدوین شود.
نوشتن لوایح و انتقال پیام صحیح فراتر از تخصص مالی است و مهارت‌هایی مستقل می‌طلبد. تلفیق دانش فنی عملیات مالی واحد اقتصادی و مهارت نگارش و ارتباطات، کلید موفقیت در تنظیم لوایح دفاعیه است. متأسفانه بیش از ۹۰ درصد لوایح بررسی شده فاقد انسجام ساختاری، وحدت مفهومی و جامعیت لازم هستند.
اصول کلیدی در نگارش لوایح مالیاتی
نوشتن لایحه صرفاً نوشتن دفاعیات به صورت ردیفی و پشت سر هم نیست؛ چنین نگارشی مخاطب را خسته و هیات رسیدگی را دچار سردرگمی می‌کند و نتایج نامطلوبی برای واحد اقتصادی به دنبال دارد. یک اصل بنیادین در تنظیم لایحه، مفهوم «فهم، تفهیم و تفاهم» است.
ساختار پیشنهادی لایحه دفاعیه مالیاتی
-
نام مرجع دادرسی: تعیین مرجع رسیدگی مطابق نوع پرونده
-
معرفی خلاصه واحد اقتصادی و موضوع پرونده: شرح مختصر وضعیت پرونده و روند رسیدگی تا این مرحله
-
بیان ایرادات و اعتراضات به تشریح همراه با اثر مالیاتی آنها
-
دلایل مطالبه مالیات و نقد آنها: بررسی موارد عدول از قانون و پاسخ به اعتراضات وارده
-
مشروح دفاعیات مستند و فنی
-
ارجاع به قوانین و مقررات مرتبط
-
انطباق دفاعیات و مستندات با قانون
-
خواسته مشخص و نتیجه‌گیری با ذکر اثر مالیاتی آن
هر هیات حل اختلاف، از جمله ۲۴۴، ۲۴۷، ۲۱۶، ۲۵۱ و… ماهیت، جایگاه و زبان خاص خود را دارد که دفاعیات باید متناسب با آن تدوین شوند.
اهمیت تلفیق دفاعیه مکتوب و دفاع شفاهی
بر اساس تجربه، اثر دفاعیه مکتوب حدود ۲۰ درصد و دفاع شفاهی حدود ۸۰ درصد در جلسات حضوری هیات‌ها مؤثر است. در جلساتی که نماینده واحد اقتصادی حضور ندارد، کیفیت و استحکام دفاعیه مکتوب اهمیت صددرصدی پیدا می‌کند.
متأسفانه هنوز فرهنگ دفاع شفاهی در واحدهای اقتصادی به درستی شکل نگرفته و تصور نادرستی وجود دارد که صرفاً با نوشتن لایحه، مشکل حل می‌شود.
مهارت‌های لازم برای دفاع مؤثر در هیات‌های مالیاتی
-
تسلط بر قوانین و رهنمودهای مرتبط و ارجاع دقیق به آنها
-
مهارت کنترل جلسه و مدیریت گفت‌وگو
-
آگاهی از روانشناسی مذاکره و برخورد با اعضای هیات
-
داشتن حضور ذهن قوی برای پاسخگویی به سوالات و چالش‌ها
-
تدوین استراتژی‌های دفاعی متناسب با شرایط هر پرونده و هیات
-
شناخت اصول بازدارندگی مطالبه ناصحیح مالیات و به‌کارگیری آنها در دفاع
نتیجه‌گیری
تنظیم لایحه مالیاتی و حضور مؤثر در هیات‌های حل اختلاف، فرآیندی پیچیده و تخصصی است که نیازمند دانش فنی، مهارت نگارش و مهارت‌های ارتباطی است. یادگیری و تسلط بر این مهارت‌ها، کلید موفقیت در دفاع از حقوق واحدهای اقتصادی در مقابل مطالبات مالیاتی است.
