تفاوت اصلی میان روش‌های حسابداری نقدی و تعهدی
۱. مبنای نقدی (کامل)
حسابداری نقدی روشی است که اساس آن بر دریافت و پرداخت وجه نقد استوار است. در این سیستم، هرگونه تغییر در وضعیت مالی مؤسسه مستلزم مبادله وجه نقد است. درآمدها زمانی شناسایی و در دفاتر ثبت می‌شوند که وجه نقد آن‌ها دریافت شود و هزینه‌ها زمانی شناسایی و ثبت می‌شوند که وجه آن‌ها به صورت نقد پرداخت گردد.
۲. مبنای تعهدی (کامل)
در مبنای تعهدی کامل، درآمدها زمانی شناسایی و در دفاتر حسابداری منعکس می‌شوند که تحصیل یا تحقق یابند. زمان تحصیل یا تحقق درآمد هنگامی است که درآمد به صورت قطعی مشخص می‌شود یا بر اثر ادامه خدمات حاصل می‌گردد. در این روش، زمان وصول وجه اهمیت ندارد، بلکه زمان تحصیل یا تحقق درآمد در شناسایی و ثبت آن اهمیت دارد.
همچنین، زمان شناسایی و ثبت هزینه‌ها در این مبنا، زمان ایجاد یا تحقق هزینه‌ها است؛ یعنی زمانی که کالا تحویل می‌شود یا خدمتی انجام می‌شود، معادل بهای تمام‌شده کالا یا خدمت، بدهی قابل پرداخت ایجاد می‌شود.
نتیجه‌گیری
تفاوت اصلی میان این دو سیستم حسابداری، زمان شناسایی مبادلات است.
